Lão Cổ Vật - Chữ Thọ trong tiếng Trung còn có nghĩa là sống thọ, cao tuổi. Chữ Thọ cũng là chữ phổ biến trong tục xin chữ đầu năm.

Ngoài ra thì chữ thọ cũng được sử dụng rất nhiều trong điêu khắc và nghệ thuật, trong kiến trúc và trang trí nội thất. Chữ Thọ được xử lý cách điệu qua các hình dạng vuông hoặc tròn với những đường thẳng, đường cong khỏe mạnh và cân xứng điều này đã mang lại tính thẩm mỹ rất cao, đặc biệt là khi phóng to trên các bức tường hoặc cửa sổ.

Chữ Thọ không chỉ tượng trưng cho sự trường thọ, biểu tượng này còn có khả năng bảo vệ bạn khỏi những tai nạn bất ngờ, tạo ra năng lượng, giúp bạn và gia đình luôn có sức khỏe tốt.

Tranh chữ THỌ (壽) tiếng Hán trong tranh chữ thư pháp tại Lão Cổ Vật

Cấu tạo chữ Thọ trong tranh chữ Thọ tranh chữ thư pháp phong cách cổ điển

Chữ Thọ (壽) được tạo thành từ 5 bộ thủ và 5 bộ thủ này cũng khái quát được toàn bộ ý nghĩa của chữ Thọ:

Bộ sĩ (士) có nghĩa đen là học trò, nghĩa bóng có thể hiểu là là sự hiểu biết, sự tư duy.
=> Có nghĩa là muốn sống lâu thì bộ não phải luôn hoạt động, luôn tìm tòi cái mới, thần trí phải minh mẫn.

Bộ nhị, nghĩa đen là hai. Hiểu rộng ra là các mối quan hệ bạn bè, người thân, xóm làng…
=> Như vậy, để sống lâu, sống vui thì không thể sống một mình mà phải sống cùng với người thân, với bạn bè, với cộng đồng.

Bộ công (工) có nghĩa là vận động, làm việc.
=> Mang ý nghĩa là để sống lâu và sống khỏe thì phải vận động, có thể là lao động chân tay hoặc lao động trí óc. Sống thọ là sống khỏe chứ không phải sống lâu nhưng lại ốm yếu, bệnh tật.

Bộ khẩu (口) với nghĩa đen là miệng, là lời nói.
=> Bộ khẩu này mang ý nghĩa trừu tượng hơn, chỉ có những người tốt, luôn nói lời hay ý đẹp, nhận được sự yêu quý của mọi người mới có thể sống thọ và sống vui.

Bộ cuối cùng trong chữ “Thọ” là bộ thốn (寸). Bộ thốn có nghĩa đen là tấc, là sự đo lường, nhưng khi xuất hiện trong chữ Thọ nó mang nghĩa rộng hơn, đó là sự mực thước (khuôn phép), tiêu chuẩn.
=> Sở dĩ bộ thốn xuất hiện cuối cùng trong chữ Thọ là vì nó quy tụ bốn ý nghĩa của bốn bộ ở trên, mọi thứ nên ở một chừng mực nhất định, ở một mức độ phù hợp với mỗi người chứ không phải là đại trà cho mọi người.

Sau khi phân tích cấu trúc của Chữ Thọ thì chúng ta cũng hiểu rằng hình ảnh Chữ Thọ không chỉ có ý nghĩa là sống lâu mà chữ còn có ý nghĩa sâu sắc là người cao tuổi được sống những năm tháng cuối đời một cách thanh thản, không phải lo nghĩ, buồn phiền, không bị bệnh tật giày vò hết ngày này sang tháng khác, người cao tuổi có sức khỏe để vận động và trò chuyện với mọi người xung quanh, tuy nhiên còn có nhiều yếu tố để tạo cho con người sống lâu, như là di truyền, môi trường sinh thái, môi trường xã hội, kể cả sự rủi ro và may mắn mà trong Chữ Thọ không thể hiện hết được.

Ý nghĩa câu chúc 'Thọ tỉ Nam Sơn' gắn với tranh chữ Thọ tranh chữ thư pháp

Từ phân tích ý nghĩa chữ Thọ, ta thấy câu "Thọ tỉ nam sơn" không chỉ đơn thuần là sự kéo dài về thời gian sống, là xem ai sống lâu hơn ai, mà chữ “Thọ” chỉ thực sự có ý nghĩa khi người cao tuổi được sống vui vẻ, an nhiên, thanh thản, không phiền muộn, không lo âu, được sống khỏe mạnh, có thể tham gia các hoạt động, có thể trò chuyện với mọi người, không bị bệnh tật hành hạ, không phải chịu đau đớn về thể xác.

Lão Tử cũng đã từng nói Tử nhi bất vong giải thọ '死而不亡者壽': Chết mà không mất là trường thọ. Cho nên đây mới là ý nghĩa thật sự của chữ Thọ.

Tranh chữ Thọ nên treo ở phía Tây Bắc – cung này chủ về quý nhân, may mắn, phúc đức và trường thọ.

Ai cũng mong muốn được sống thọ, sống khỏe, vui vầy bên con cháu nên tranh thư pháp chữ Thọ rất hay được dùng làm quà tặng trong nhiều dịp đặc biệt là sinh nhật và chúc thọ cha mẹ, những người cao tuổi. Tranh chữ Thọ còn được kết hợp với nhiều câu đối, câu chúc hay và ý nghĩa.

Lão Cổ Vật