Chen Liang Lin – Người Đứng Sau Những Pha “gõ Búa” Triệu Đô

laocovat

Thứ Tư, 12 Tháng Mười Một 2025

Vẻ cuốn hút của “Nữ hoàng đấu giá”

Nếu có một “Nữ hoàng đấu giá” trong giới nghệ thuật Trung Hoa, nhiều người sẽ nghĩ ngay đến Liang-lin Chen – gương mặt đại diện cho thế hệ đấu giá viên mới của Christie’s, người đang làm say lòng giới sưu tập bằng kiến thức sâu rộng và phong thái đĩnh đạc.

Với cương vị Phó Giám đốc và Trưởng Bộ phận Kinh doanh – Gốm sứ và Nghệ thuật Trung Hoa, Christie’s Hong Kong, mỗi tiếng gõ búa của Chen thường khép lại những thương vụ trị giá hàng chục triệu nhân dân tệ, thậm chí vượt trăm triệu.

Sở hữu phong thái tự tin, giọng nói trầm ấm và tác phong chuẩn mực, Chen mang đến cho phòng đấu giá một bầu không khí trang trọng và chuyên nghiệp, nơi nghệ thuật, học thuật và thương mại hòa quyện tinh tế.

Từ sinh học đến nghệ thuật cổ Trung Hoa

Sinh ra tại Đài Loan, được giáo dục ở Mỹ và Anh, Chen khởi nghiệp tại Christie’s Hong Kong vào năm 2010. Con đường đến với nghề đấu giá của cô bắt đầu từ một cơ duyên.

Tốt nghiệp Đại học Cornell (Mỹ) ngành Khoa học sinh học, Chen đã thay đổi hướng đi sau khi tham gia làm hướng dẫn viên tình nguyện tại Bảo tàng Cố Cung Quốc Gia Đài Bắc. Chính nơi đây, khi được chiêm ngưỡng cận cảnh những cổ vật vô giá, cô nhận ra niềm say mê thực sự của mình nằm ở nghệ thuật Trung Hoa.

“Trải nghiệm ấy giúp tôi hình thành con mắt thẩm định và khả năng phân biệt tác phẩm xuất sắc với những món tầm thường,” cô chia sẻ.

Cô tiếp tục theo học thạc sĩ tại Christie’s Education, London, nơi cô đào sâu kiến thức về lịch sử và nghệ thuật Trung Hoa, rồi chính thức gia nhập Christie’s sau khi tốt nghiệp.

“Đã 16 năm trôi qua, và tôi vẫn đang học hỏi từng ngày,” cô nói.

Đấu giá – công việc tay trái, niềm đam mê trọn vẹn

Nhiều người biết đến Chen với vai trò đấu giá viên, nhưng thực ra đó chỉ là phần “trình diễn” trong một nghề đòi hỏi kiến thức và nghiên cứu sâu sắc.
Công việc chính của cô là chuyên gia thẩm định và tư vấn kinh doanh trong lĩnh vực gốm sứ, cổ vật và nghệ thuật Trung Hoa.

“Không ai có thể nắm trọn mọi triều đại hay mọi chất liệu nghệ thuật. Vì vậy, làm việc nhóm và học hỏi liên tục là yếu tố cốt lõi của bộ phận chúng tôi,” Chen nói.

Cô dành phần lớn thời gian cho việc nghiên cứu, thẩm định, viết catalogue, và xây dựng mối quan hệ với giới sưu tập và viện bảo tàng.

Khi bước lên bục đấu giá, Chen mang đến một hình ảnh vừa trang nhã vừa đầy quyền lực – tóc búi cao, trang phục tối giản, dáng đứng vững vàng. Mỗi cú gõ búa là một khoảnh khắc giao thoa giữa nghệ thuật và thương mại, nơi người đấu giá trở thành người kể chuyện của quá khứ.

Từ “mười năm sau cánh gà” đến phút tỏa sáng trên sân khấu

“Một phút trên sân khấu là mười năm sau cánh gà” – câu nói này hoàn toàn đúng với hành trình của Chen.

Cô kể rằng những phiên đấu giá đầu tiên luôn mang lại cảm giác căng thẳng và đôi chút thất vọng, nhưng chính những trải nghiệm đó đã rèn luyện cho cô sự điềm tĩnh và nhạy cảm nghề nghiệp.

“Công việc của tôi là làm cầu nối giữa người bán và người mua, đảm bảo cả hai cùng hài lòng và tác phẩm tìm được chủ nhân xứng đáng.”

Chuẩn bị – linh hồn của một phiên đấu giá thành công

Mỗi phiên đấu giá là kết quả của nhiều tháng, thậm chí nhiều năm chuẩn bị kỹ lưỡng: lựa chọn hiện vật, thương lượng với người ký gửi, chụp ảnh, biên soạn catalogue, tổ chức triển lãm xem trước và sự kiện đấu giá.

“Một khi khách hàng đã tin tưởng gửi gắm bộ sưu tập, đó là trách nhiệm của chúng tôi phải làm hết khả năng để thực hiện trọn vẹn cam kết đó,” cô chia sẻ.

Trong sự nghiệp 16 năm, phiên đấu giá “Cosmic Essence: Archaic Jades from The Lantien Shanfang Collection” (Tinh Hoa Vũ Trụ: Ngọc cổ đại từ bộ sưu tập Lantien Shanfang) mùa thu 2024 là một cột mốc đáng nhớ: tỷ lệ bán 100%, tổng giá trị vượt ước tính thấp nhất gần 600%.

Dẫn dắt và định hình thị trường

Trong một thị trường luôn biến động, việc duy trì thành tích ấn tượng là điều không dễ.

“Tôi không chỉ quan sát xu hướng mà còn chủ động dẫn dắt nó. Chúng tôi giới thiệu những tác phẩm có giá trị lịch sử và thẩm mỹ đặc biệt, tạo nên sự cân bằng giữa tính học thuật và chiến lược thị trường,” Chen nói.

Ví dụ, phiên chuyên đề “Ravishing Blue: Imperial Porcelains From An Important Private Collection (靛藍若化 - 重要私人珍藏官窯青花器)” đã giới thiệu ba món gốm lam bạch quý hiếm thời Minh – Thanh, góp phần định vị lại xu hướng sưu tập gốm sứ hoàng gia.

Sự thanh lịch trong từng chi tiết

Tại các buổi đấu giá, Chen thường xuất hiện trong sườn xám (qipao) – biểu tượng của vẻ đẹp truyền thống Trung Hoa.

“Chiếc sườn xám đầu tiên tôi cùng mẹ chọn vải và may ở Đài Bắc, đó là kỷ niệm tôi luôn trân trọng. Khi mặc nó, tôi như được kết nối với lịch sử qua từng đường kim mũi chỉ.”

Thành công vang dội – và những con số biết nói

Theo kết quả đấu giá tháng 5/2025, người mua từ Trung Quốc đại lục chiếm hơn 50%, kế đến là Đài Loan, trong khi khách hàng Đông Nam Á tăng hơn ba lần so với mùa xuân 2024.

Đáng chú ý, tại phiên đấu giá mùa xuân 2023, Chen từng bán thành công tác phẩm “Still Life With Big Durian” của danh họa Singapore Georgette Chen với mức giá kỷ lục 1,82 triệu USD.

Bản lĩnh trên sàn đấu giá

Trong những tình huống căng thẳng, chẳng hạn hai người mua cùng ra giá, Chen xử lý bằng sự điềm đạm:

“Tôi xác nhận ai là người ra giá trước và thông báo rõ ràng để đảm bảo công bằng. Nếu cảm thấy người mua đang do dự, tôi sẽ làm chậm nhịp độ, tạo khoảng lặng để họ suy xét.”

Cô cũng khéo léo khơi gợi cảm xúc bằng cách kể thêm về xuất xứ, kỹ thuật chế tác, giá trị lịch sử hoặc độ hiếm của từng món, khơi dậy niềm đam mê trong phòng đấu giá.

Ngọc cổ – nơi hội tụ lịch sử và cảm xúc

Phiên đấu giá Cosmic Essence là minh chứng cho năng lực thẩm định và điều khiển phòng đấu giá của Chen. Những món ngọc cổ hiếm có, từng được trưng bày tại Bảo tàng Cố Cung Đài Bắc năm 1999, đã được cô giới thiệu trở lại sau hơn hai thập kỷ vắng bóng.

Kết quả thật ấn tượng:

“Bích khắc chữ Thọ” thời Đông Hán trung kỳ, bán với giá 3,25 triệu USD – gấp 25 lần ước tính thấp nhất.
“Bixie ngọc lam khắc tinh xảo” thời Tây Hán – 2,7 triệu USD.
“Gáo ngọc trắng đầu rồng cực hiếm” cuối Tây Hán – Đông Hán – 2,86 triệu USD, gấp 44 lần ước tính ban đầu.

Tổng cộng, phiên đấu đạt 27,7 triệu USD, đánh dấu một cột mốc rực rỡ trong sự nghiệp của cô.

Kết

Qua mỗi lần gõ búa, Liang-lin Chen không chỉ xác lập giá trị cho những kiệt tác cổ, mà còn kể lại câu chuyện của quá khứ, nơi nghệ thuật, lịch sử và cảm xúc hòa làm một.

Như chính cô nói: